Fosil diplopode, najobimnije grupe stonoga, ranije pronađen na škotskom ostrvu Kerera, pokazao se starijim od bilo kog poznatog fosila insekta, paukolikog zglavkara ili bilo kog drugog kopnenog zglavkara. Prema istraživanju naučnika s Univerziteta Teksas u Austinu, njegova starost je oko 425 miliona godina.
Ranije se vjerovalo da je starost ovog fosila oko 350 miliona godina, ali autori studije, koristeći naprednu metodu za datiranje fosila, "dodali" su mu još 75 miliona godina. Ista dob utvrđena je i za najstariju kopnenu stabljiku, koja je takođe pronađena u Škotskoj, piše ruski "National Geographic".
Rad američkih istraživača pruža nove informacije o porijeklu i razvoju zglavkara i biljaka. Autori članka tvrde da su se i biljke razvijale mnogo brže nego što neki naučnici vjeruju. U samo 40 miliona godina razvile su se od zajednica koje obuhvataju obalna područja blizu jezera do složenih šumskih ekosistema.
Tehnika koju istraživači koriste za datiranje je konvencionalna radioizotopska analiza. Međutim, ranije je bilo veoma teško cirkonijum, koji daje najtačnije podatke o datiranju fosila, izvući iz planinskog sedimenta u kom su se nalazili fosili.
Koautorka studije Stefani Suarez razvila je tehniku za odvajanje čestica cirkonijuma iz ove vrste sedimenata. Ova tehnika zahtijeva mnogo napora, jer se cirkonijum lako gubi kada se odvoji od sedimenta.
Suarezova je ovu tehniku koristila još kao studentkinja, kada je utvrdila da je diplopoda, koja se u to vrijeme smatrala najstarijom, mlađa, oko 14 miliona godina.
Ranije ove godine pronađena je pčela stara 100 miliona godina "zarobljena" u ćilibaru, te važi za najstariji pronađeni insekt koji je sakupljao polen. Međutim, ovo izuzetno značajno otkriće još je nevjerovatnije zbog toga što su na tijelu pčele pronađene larve parazita - njih 21.
Larve parazita možda su bile smtronosne za pčelu, ali su danas pravo blago za nauku. Pčelu je otkrio istraživač Džordž Poinar Junior s Univerziteta Oregon. Pronalaskom ove pčele otkriveni su nova porodica, rod i vrsta ovog insekta.
Fosil pčele iz doba krede pronađen je u Mjanmaru, pruža prvu evidenciju o primitivoj pčeli s polenom, ali i prvi zapis od parazitima koji se i danas pojavljuju na savremenim pčelama.
Novo otkriće bacilo je novo svjetlo na najraniji period postojanja pčela, a ujedno i novo svjetlo na evoluciju biljaka i njihovu diverzifikaciju, jer su pčele ključan faktor u tom procesu.
(Admir Oručević)