Revizija je obavljena u skladu s internim planskim dokumentima, s prekidima u periodu od decembra 2023. do septembra 2024. godine.

Istaknuto je da su u 2023. godini ostvareni značajno manji prihodi i primici od planiranih budžetom te je ostvaren negativan finansijski rezultat za 2023. godinu u iznosu većem od 80 miliona KM.

Dio je pokriven neraspoređenim viškom prihoda nad rashodima (akumuliranim suficitom) iz ranijeg perioda u iznosu od skoro 36 miliona KM, a na datum bilansa iskazan je višak rashoda nad prihodima u iznosu od 44 miliona KM.

Međutim, nisu vršene privremene mjere uravnoteženja budžeta, niti su donesene njegove izmjene i dopune.

"S tim u vezi, ističemo da je potrebno planirati pokriće neraspoređenog viška rashoda nad prihodima (deficita) u narednih pet fiskalnih godina, shodno članu 43. stav 2. Zakona o budžetima u FBiH", navodi se u izvještaju.

Prihodi od poreza

Prihodi od poreza iskazani su u iznosu od 931 milion KM i u odnosu na plan su manji za 81 milion KM, a najvećim dijelom se odnose na prihode od indirektnih poreza (480 miliona KM), poreza na dohodak (248 miliona KM) i poreza na dobit preduzeća (189 miliona KM).

Prihodi od indirektnih poreza su u 2023. godini znatno manji u odnosu na izvršenje prošle godine i iznos planiran budžetom, jer je izmjenom Zakona o pripadnosti javnih prihoda u FBiH smanjen ponder za njihovu raspodjelu Kantonu.

Primici od zaduživanja iskazani su u iznosu od 31 milion KM i u cijelosti se odnosi na primitke od domaćeg zaduživanja.

U izvještaju se navodi da nije bilo moguće potvrditi početna stanja stalnih sredstava i izvora sredstava za 2023. godinu za najmanje 119 miliona KM s obzirom na to da nije izvršena revalorizacija stalnih sredstava za 2022. godinu u skladu sa tada važećim propisima.

Tenderskom dokumentacijom kod Ministarstva saobraćaja za postupak nabavke autobusa i minibusa procijenjene vrijednosti 16 miliona KM nisu jasno definisane neophodne informacije i pojašnjenja na osnovu kojih ponuđači mogu pripremiti svoje ponude.

Nije prezentirana dokumentacija koja potvrđuje da su okončani radovi na rehabilitaciji dijela ulice Ložionička, ugovorene vrijednosti 1.160.626 KM, iako je istekao ugovoreni rok, niti da je Direkcija za puteve utvrđivala odgovornost izvođača za kašnjenje i shodno tome aktivirala ugovorom predviđene kaznene odredbe. Navedeno nije u skladu sa odredbama Zakona o javnim nabavkama.

Dugoročne obaveze iskazane su u iznosu od 489 miliona KM, i u cijelosti se odnose na obaveze po dugoročnim kreditima i zajmovima.

Kreditno zaduženje

Strukturu dugoročnih kredita i zajmova čine: zajam za infrastrukturu (236 miliona KM), zajam za javnu/budžetsku potrošnju (15 miliona KM) i domaća zaduživanja (237 miliona KM).

U aprilu i oktobru 2023. godine, nakon provedenih postupaka javnih nabavki zaključeni su ugovori o dugoročnom kreditnom zaduženju sa bankama i ostvaren primitak kreditnih sredstava u iznosu od 81 milion KM namijenjenih za finansiranje kapitalnih projekata.

Na kraju 2023. godine Kanton ima ukupno 65 zaključenih ugovora o dugoročnom kreditnom zaduženju, od čega 27 po osnovu ino zaduženja a 38 ugovora je zaključeno sa domaćim bankama.

Ministarstvo je izvršilo usaglašavanje stanja kreditnih obaveza na 31. 12. 2023. godine po osnovu kredita koji se otplaćuju preko Federalnog ministarstva finansija.

U postupku usaglašavanja dugoročnih obaveza sa Federalnim ministarstvom finansija od 15 kredita za devet je potvrđeno dok je za šest osporeno iskazano stanje dugoročnih obaveza. Naime, u knjigovodstvenoj evidenciji Ministarstva, obaveze po šest kredita manje su iskazane za 3.103.953 KM u odnosu na evidenciju kod Federalnog ministarstva finansija.

Dato je pisano obrazloženje za odstupanje, a najveći dio odstupanja utvrđen je kod kredita kod kojih još uvijek nisu povučena/angažovana sva odobrena sredstva (četiri kredita), dok se kod dva kredita neslaganje odnosi na iznos provizije i kašnjenje u plaćanju rate uz pojašnjenje da Federalno ministarstvo finansija kasnije dobije informacije u vezi izvršenih plaćanja zbog čega stanja nisu usaglašena.

Ministarstvo finansija je u skladu sa Zakonom o dugu, zaduživanju i garancijama u FBiH, dostavljalo Federalnom ministarstvu finansija izvještaje o dugu i zaduživanju Kantona za 2023. godinu.

(Erna H.)